Japanse tuinen geven rust en harmonie waardoor de natuur op haar mooist uitkomt. Door minimaal gebruik te maken van materialen en planten ervaar je in Japanse tuin ontspanning. Er heerst een kalm evenwicht tussen de elementen die er wel en niet zijn, tussen wat er te zien is en de ruimte erom heen te voelen. Het is de harmonie die het doet! Het is geen makkelijke opgave om ‘echte’ Japanse tuinen aan te leggen met al haar eisen en symbolieken. Maar met een beetje creativiteit kun je een heel eind komen.
Japanse tuinen
Veel planten die het goed doen in Japan gedijen niet in de Nederlandse tuinen. In Japanse tuinen werkt men met ‘evenwicht’. Niet de evenwicht van (as)symmetrie, maar met een soort hefboom symmetrie. Een voorbeeld: heel veel planten aan de ene kant, en aan de andere kant juist de leegte, met een aantal stenen en een solitaire boom of struik. Stapstenen worden er veel gebruikt in Japanse tuinen, niet recht toe recht aan maar meer met bochten. Als je een beetje ruimte hebt, kun je meerdere bochten maken en daar struiken langsheen plaatsen. Deze struiken zorgen ervoor dat er een verrassingseffect ontstaat, als men net de bocht en struik voorbij loopt ziet men weer wat anders staan.
Ontwerp Japanse Tuinen
Het idee achter het Japanse ontwerp van de Tuinen is eerbied voor de aarde en de abstracte vertegenwoordiging van de “utopia” wereld van de tijd die werd afgeleid uit de godsdienst en de filosofie. Daarom gebruiken Japanse tuinen natuurlijke stenen, slechts zonder enige kunstmatige verwerking. De steen worden geschikt om vele uitdrukkingen van soms dynamische vormen en andere tijden uiterst subtiele en gevoelige vormen te tonen. Deze tuinen geven vele indrukken aan zij die hen waarderen en zij bewegen mensen op diverse manieren. Dit is het bewijsmateriaal dat de ontwerpers van Japanse tuinen van verschillende tijden uiterst betekenis van schoonheid hadden verfijnd.
Karesansui tuin (zentuin)
De Karesansui of droge tuin is een zentuin om in te zitten en te mediteren. De Karesansui tuin is een onderdeel van de tempel en er is een veranda omheen gebouwd. Deze is meestal rechthoekig waarbij het grootste deel uit fijn grind bestaat en een enkele keer zand. Men kan dit fijne grind of zand vaak zien schitteren in het zonlicht omdat er kleine stukjes mica in vermengd zijn. In het grind zijn kleine eilandjes aangebracht van aarde waar Mos opgroeit met enkele grote stenen, meestal een oneven aantal. M Het grind wordt elke dag door monniken geharkt met een zeer grove hark waardoor de illusie van zeegolven ontstaat De eilandjes met de stenen kunnen allerlei symbolische betekenissen hebben, zoals een schip of een boeddha.
Hemelse Bamboe
Vaak is er een heuveltje gemaakt in Japanse tuinen dat dan de bekende berg Fuji voorstelt (bijv bij de Ginkakuji). Hemelse Bamboe in de Japanse tuin Nandina domestica heeft als Nederlandse naam ‘Hemelse Bamboe’. Anders dan deze naam wellicht doet vermoeden, is het geen bamboesoort. Wel heeft deze struik bladeren die van groen naar rood verkleuren net zoals de overgang van zomer naar winter. Daarnaast is de bloei rijk en komen er daarna in het najaar rode bessen aan de struik.
Japanse stenen lantaarns
Japanse stenen lantarns brengen sfeer in de tuin. Veelal zijn de lantaarns met mos begroeit. Dit is makkelijk zelf te doen door yoghurt op de lantaarn te smeren. Hierdoor wordt de ondergrond vochtig en zuur. Het mos groeit hier prima op en het is een mooi gezicht. Onderstaand de meestvoorkomende granieten lantaarns.
Japanse granieten lantaarns
De Tachi-gata, een grote voetstuk lantaarn, meestal meer dan 1.5 meter. Het is een tempel lantaarn opgebouwd uit drie delen. Het lichthuis staat op een voetstuk dat staat op een basis die voor een deel wordt ingegraven. In de achtste eeuw zijn deze lantaarns gebruikt bij tempels.
De Ikekomi-gata, het ingegraven type. Deze heeft geen voetstuk maar de (meestal ruwe) voet wordt direct in de grond ingegraven.
Dee Oki-gata zijn de kleine lantaarns. Het lichthuis staat vaak direct op een stenen ondergrond.
De Yukimi-gata kleine lantaarns, met grote hoed. Yukimi betekent ‘sneeuw-kijken’,sneeuw blijft mooi op deze grote hoed liggen.
Typeaanduidingen zijn bijv. de rankei, hiermee worden de lantaarns aangeduid die op een gebogen voet staan, waardoor ze boven het water kunnen hangen. Oribe zijn van het ikekomi type en hebben een afbeelding van Boeddha in hun voetstuk. Daarnaast is er ook nog de kotoji, een lantaarn op twee gebogen voeten.