Een Bonsai snoeien is nodig, zonder snoeien zal de boom steeds hoger groeien, daar de groeikracht van een boom naar de top gaat. Meestal gaat dit ten kosten van de onderste takken. Een oplossing hiervoor is, een geschikte lagere tak uit te kiezen, die als nieuwe top kan gaan dienen. Bedraad deze tak als nieuwe top. De oude top kan er nu uitgehaald worden. Let erop dat het snijvlak als het even kan aan de achterzijde van de boom zit.
Bonsai snoeien
Door de Bonsai snoeien zal de boom zich vaker vertakken en worden de in de bladoksels verscholen slapende loten geprikkeld om te gaan groeien. Meestal worden de blaadjes van de loten hierdoor kleiner. De groeikracht van de boom gaat door het Bonsai snoeien niet alleen naar hele krachtige scheuten maar ook naar de zwakkere scheuten. Zo wordt de groeikracht beter verdeeld.
Bonsai licht snoeien
De bonsai licht snoeien wordt gedaan om het uiterlijk van de boom te handhaven of mooier te maken. Het voordeel van licht snoeien is ook dat er meer licht en lucht bij de binnenste takken komt. Op deze manier kunnen er minder snel ziekten ontstaan. Zwaar een Bonsai snoeien kan het beste in de lente of midden in de zomer plaatsvinden. De boom is dan aan de groei waardoor de wonden sneller zullen genezen. Snoei alleen bij een gezonde Bonsai. Snoeien is best een zware klap voor de Boom. Een goedkope Bonsai die gekocht is bij een tuinbedrijf zal sneller een basisvorm van een bonsai verkrijgen daar het wegsnoeien van de overbodige takken vaak al voldoende is. Voor beginners is het een snelle en niet dure methoden om de Bonsai in een gekozen vorm en stijl te krijgen.
De vorm in een Bonsai snoeien
Om te leren vorm te geven aan een bonsai kan begonnen worden met een uitgegraven verwaarloosde plant uit bv een tuin. Zelfs als de plant niet echt geschikt is om te snoeien is het prettig om vast te oefenen met snoeien en eventueel een vorm te bepalen.Het beste is voordat de Bonsai in vorm gesnoeid de vorm en stijl al in je hoofd te hebben. Het helpt om foto´s te nemen van de bomen in de natuur of te kijken op tentoonstellingen als voorbeeld voor de vorm. Zet de boom op ooghoogte neer liefst als achtergrond een muur of stuk karton. Zo kun je hem van alle kanten goed bekijken. Start met het zetten van een krijtstreepje op de stam zodat je weet waar je bent begonnen met kijken. Draai de bonsai steeds een stukje naar rechts. Bekijk alle takken totdat het krijtstreepje weer tevoorschijn komt. Een bonsai heeft altijd een voorkant, achterkant en twee zijkanten. Belangrijk is te weten wat de voorkant van de boom is. Vaak helpt het een stukje papier voor een tak te houden zodat je kunt zien hoe de boom eruit ziet als de tak gesnoeid of verwijderd is. Elke Bonsai heeft een hoofdtak ongeacht de stijl die gekozen is.
Vorm in een Bonsai snoeien met bloesem en/of vruchten
Het is bekend dat een Bonsai met bloemen en vruchten beter groeit als er regelmatig snoei plaatsvindt. Voor het vormgeven van deze Bonsais is het zaak rekening te houden met de bloemen en vruchten. Nadeel is dat door te kiezen voor een goede vorm dit ten nadele kan gaan van de bloei voor het komende jaar. Daarom is het zaak goed in de gaten te houden dat de bloesems goed verdeeld blijven over de boom. De bloesems en vruchten ontwikkelen zich meestal op de scheuten van het vorige jaar. Kiezen voor niet snoeien van nieuwe scheuten heeft het nadeel dat deze te ver uitlopen en te veel groeikracht nemen. De Bonsai stopt namelijk alle groeikracht in deze nieuwe scheuten en niet in de nieuwe knoppen. Hierdoor wordt de groei van de zijtakken tegengehouden. Daar groeien juist de bloesem en vruchten op. Probeer daarom bij het snoeien van de nieuwe scheuten één of twee knoppen te laten zitten voor de bloei volgend jaar. Een Bloesemknop is meestal te herkennen doordat ze dikker zijn dan een bladknop. Het beste is de bloeiende bomen één keer in de drie jaar niet te snoeien en met rust te laten.
Groenblijvende Bonsai snoeien
Is de groenblijvende Bonsai volwassen kunnen ze een flinke snoeibeurt niet meer zo goed verdragen. Het beste is om deze Bonsais te snoeien als ze jong en soepel zijn. Verwijder een tak van een groenblijvende boom van voor de bladknop tot de top van de tak. Vooral de knoop laten zitten. De stomp van de verwijderde tak wordt gelijk gemaakt met de stam. Dit kan vooralsnog met een scherp snoeimes. Om de oudere Bonsais te trainen denk hierbij dan aan bedraden.
Bonsai nijpen
Nijpen moet op de juiste manier gedaan worden en dit is voor elke boom weer anders. Is de Bonsai pas flink gesnoeid of opgepot dan is het zaak de bonsai eerst op kracht te laten komen. Nijpen wordt gedaan in het groeiseizoen. Dan zijn de scheuten nog zacht. Nijpen gebeurt vooral omdat de nieuwe scheuten de vorm van de Bonsai kunnen veranderen.
Bonsai Jeneverbes nijpen
Naaldsoorten zoals een Jeneverbes mogen nooit geknipt worden. Het beste is de langste nieuwe scheut eruit te zoeken en deze met één hand vast te houden. Met de andere hand met de nagels nijpen of door ze eraf te draaien.
Bonsai Pinus Parviflora (grove dennensoort) nijpen
Deze Bonsai krijgt één takkrans per jaar. Als er meerdere overtollige loten (kaarsjes) op een plek bijeen zijn gegroeid kunnen deze verwijderd of ingekort worden om de groei te remmen. Het nijpen van de kaarsjes stimuleert ook een snelle verdikking. Als de loten (kaarsjes) een lengte hebben van meerdere centimeters kun je de kaars er afdraaien met de nagels of vingers. Belangrijk is dit te doen voordat de loten (kaarsjes) zich hebben geopend. Niet alle kaarsen tegelijk verwijderen. De beste tijd om te nijpen is vroeg in de zomer. De takken gaan beter groeien als de ongewenste takken in de winter verwijderd worden.
Hoewel deze Bonsaisoorten er tweemaal per jaar uitlopen zullen in juni ook de jonge krachtig gegroeide kaarsjes verwijderd worden om vergroeiing te voorkomen. Ook dit gebeurd met de vingers. Meestal groeien er al na enkele weken nieuwe knoppen. Deze worden niet meer zo groot. Bonsaicursus: laat maximaal 2 of 3 knoppen ontwikkelen.
Over het algemeen worden bladverliezende bomen twee keer per jaar gesnoeid. Dit om ze in de gekozen vorm te houden. In de groeiperiode alle jonge scheuten tot het tweede of derde blad terugsnoeien. Bonsaicursus: let erop dat er niet dwars door de bladeren heen wordt geknipt. Eventuele knoppen of takken die zich spontaan ontwikkelen aan de stam of hoofdtakken worden altijd gelijk verwijderd.
Bonsai bladsnoei (bladverliezende Bonsai)
Bladsnoei kan het best gebeuren in het voorjaar na het ontluiken van alle bladeren. Het doel hiervan is om meer en kleinere bladen te krijgen. Vaak groeien deze na een maand weer aan. Bonsaicursus: bladsnoei is niet aan te raden voor beginnende Bonsailiefhebbers. Ook zijn niet alle bomen hier blij mee. De Bonsai boom moet echt heel gezond zijn om deze bladsnoei te doorstaan.Snoei van elk blad de bladschijf af met een scherpe schaar zodat er alleen nog steeltjes overblijven. De steeltjes zullen na een tijd verdorren en afvallen. Bonsaicursus: de Bonsai denkt dat de herfst is begonnen en zal aan een lente beginnen door de knoppen te laten opengaan en zo nieuwe blaadjes te laten groeien. Een bijkomend voordeel is dat ook de fijne vertakkingen gaan groeien. Lijkt de tak niet zo sterk, kan gekozen worden om slechts de helft van de bladschijf af te knippen.
Bonsai na de bladsnoei
Bescherm de bonsai tegen de warme zon en al te sterke wind. De Bonsai heeft dit echt nodig. Ook kan hij wel een beetje extra mest gebruiken om de bladsnoei te overwinnen. Een extra besproeiing zal hij in deze periode ook op prijs stellen. Bonsaicursus: in deze periode de Bonsai absoluut niet verpotten of bedraden.